برنامه‌ نویسی شیءگرا چیست ؟

برنامه‌نویسی شی‌گرا (Object-Oriented Programming یا به اختصار OOP) یک روش برنامه‌نویسی است که بر اساس مفهوم اشیاء مبتنی است. در برنامه‌نویسی شی‌گرا، برنامه به شکل مجموعه‌ای از اشیاء تعریف می‌شود، که هر کدام از آنها دارای ویژگی‌ها و رفتارهای خاص خود هستند.

هر شیء در برنامه‌نویسی شی‌گرا می‌تواند دارای ویژگی‌ها (متغیرها) و روش‌ها (توابع) خود باشد. ویژگی‌ها نشان‌دهنده وضعیت شیء هستند و روش‌ها عملیاتی هستند که روی شیء قابل انجام است. به عنوان مثال، شیء "خودرو" می‌تواند ویژگی‌هایی مانند رنگ، سرعت و مدل داشته باشد و روش‌هایی مانند شتاب دادن، ترمز زدن و روشن و خاموش کردن را پشتیبانی کند.

مفهوم ارث‌بری (Inheritance) نیز در برنامه‌نویسی شی‌گرا وجود دارد که اجازه می‌دهد یک شیء از ویژگی‌ها و روش‌های یک شیء دیگر به ارث ببرد و آن‌ها را توسعه دهد. این که یک شیء دیگر را به عنوان پدر یا اراثی استفاده کند، امکان استفاده مجدد کد را فراهم می‌کند و به سازماندهی منطق برنامه کمک می‌کند.

برنامه‌نویسی شی‌گرا در برخی زبان‌های برنامه‌نویسی مانند Java، C++، C# و Python و ... قابل انجام است. از مزایای استفاده از برنامه‌نویسی شی‌گرا می‌توان به انعطاف‌پذیری، قابلیت تعمیم‌پذیری، مدیریت بهتر کد و خوانایی بالاتر اشاره کرد.

مزایای برنامه‌نویسی شیءگرا چیست ؟

شی گرایی در برنامه نویسی یک روش طراحی و توسعه نرم‌افزار است که با استفاده از ایده‌هایی از جمله انتزاع، تعامل، پلی‌مورفیسم و موروثی برنامه‌ها را مدلسازی و سازماندهی می‌کند. شی گرایی دارای مزایای زیادی است که به صورت زیر می‌توان به آن‌ها اشاره کرد:

1. ماژولاریته (Modularity):

شی گرایی اجازه می‌دهد که برنامه را به قسمت‌های کوچکتر و ماژول‌های قابل تعویض تقسیم کنید. این ویژگی باعث می‌شود که برنامه به صورت ساختارمندتری نوشته شود و قابلیت تغییرات و اصلاحات بعدی را بهبود می‌بخشد.

2. پلی‌مورفیسم (Polymorphism):

شی گرایی امکان تعریف رفتارهای متفاوت برای اشیاء یا کلاس‌های مشابه را فراهم می‌کند. با استفاده از پلی‌مورفیسم، می‌توانید توابع با نام یکسان را در کلاس‌های مختلف با استفاده از ورودی‌ها و پارامترهای متفاوت پیاده‌سازی کنید. این ویژگی امکان استفاده مجدد و کاهش تکرار کد را به شما می‌دهد.

3. وراثت (Inheritance):

با استفاده از وراثت، می‌توانید از یک کلاس موجود یا "پدر" کلاس، برای ساختن یک کلاس جدید یا "فرزند" کلاس استفاده کنید. این ویژگی امکان استفاده مجدد از کد و سازماندهی بهتر را فراهم می‌کند. همچنین، تغییراتی که در کلاس پدر انجام دهید، به صورت خودکار در کلاس‌های فرزند نیز تاثیر خواهد داشت.

4. انتزاع (Abstraction):

شی گرایی به شما این امکان را می‌دهد تا به صورت مجزا روی داده‌ها و عملیات‌ها تمرکز کنید، بدون اینکه جزئیات پیچیده‌تر را ببینید. این مزیت به شما اجازه می‌دهد برای هر کلاس و تابع، واجدین خاصیت‌ها و عملیات‌های مورد نیاز را تعریف کنید و سایر جزئیات را پنهان کنید. این باعث می‌شود که برنامه برای شما خواناتر و قابل نگهداری‌تر باشد.

5. قابلیت افزودن و توسعه:

شی گرایی به شما امکان می‌دهد که به راحتی کلاس‌ها و شی‌های جدید را به برنامه اضافه کنید و آن را توسعه دهید. این ویژگی امکان ساخت برنامه‌های قابل توسعه و قابلیت افزودن قابلیت‌ها و ویژگی‌های جدید را فراهم می‌کند.

6. مدیریت خطا (Error Management):

شی گرایی به شما ابزارها و روش‌هایی را می‌دهد تا خطاها را مدیریت کنید. با استفاده از استثناءها (Exceptions) و مکانیزم‌های خطا، می‌توانید خطاها را تشخیص دهید و به آن‌ها پاسخ دهید. این مزیت به شما امکان می‌دهد که برنامه‌های پایدارتر و قابل اعتمادتری بنویسید.

7. تعامل و همکاری:

شی گرایی به شما امکان می‌دهد که در یک پروژه نرم‌افزاری با چندین برنامه‌نویس دیگر همکاری کنید. با استفاده از شی گرایی و تقسیم بندی برنامه به شیء‌های کوچکتر، می‌توان برای هر برنامه‌نویس یک وظیفه خاص را انتخاب کرده و به صورت موازی کار کنید. این ویژگی میزان بهبود قابل توجهی در زمینه هماهنگی و توسعه همزمان را به همراه دارد.

در کل، شی گرایی به عنوان یک روش طراحی نرم‌افزار، مفاهیمی مانند ماژولاریته، پلی‌مورفیسم، وراثت، انتزاع و مدیریت خطا را در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد و باعث سازماندهی بهتر، قابلیت استفاده مجدد و قابلیت توسعه‌پذیری برنامه‌ها می‌شود.