معروفترین توابع هش

در مقالات قبل هش را تشریح کردیم ، اما در این مقاله قصد داریم توابع هش معروفی که در حوزه امنیت و رمزنگاری استفاده می‌شوند را به شما معرفی نماییم.

انتشار: , زمان مطالعه: 5 دقیقه
معروفترین توابع هش در حوزه امنیت و رمزنگاری
دسته بندی: امنیت سایبری تعداد بازدید: 374

در مقالات قبل هش را تشریح کردیم ، اما در این مقاله قصد داریم توابع هش معروفی که در حوزه امنیت و رمزنگاری استفاده می‌شوند را به شما معرفی نماییم.

توابع هش معروفی که در حوزه امنیت و رمزنگاری استفاده می‌شوند، عبارتند از

  1. MD5 (Message Digest Algorithm 5): این تابع هش 128 بیتی است و در گذشته بسیار استفاده می‌شد. اما به دلیل ضعف‌های امنیتی کشف شده در الگوریتم، استفاده از آن در حوزه‌هایی که امنیت بالا مورد نیاز است، توصیه نمی‌شود.

  2. SHA-1 (Secure Hash Algorithm 1): این تابع هش 160 بیتی است و همچنین به دلیل ضعف‌های امنیتی کشف شده، استفاده از آن در حوزه‌های حساس توصیه نمی‌شود.

  3. SHA-256 (Secure Hash Algorithm 256-bit): این تابع هش 256 بیتی است و در حوزه امنیت و رمزنگاری بسیار استفاده می‌شود. از آنجا که دارای طول بیشتری است، مقاومت بالاتری در برابر حملات کریدوگرفیک و تداخلی دارد.

  4. SHA-3 (Secure Hash Algorithm 3): این تابع هش با طول متغیر از 224 بیت تا 512 بیت وجود دارد و توسط NIST (National Institute of Standards and Technology) استاندارد شده است. SHA-3 جایگزینی برای توابع SHA-1 و SHA-2 محسوب می‌شود و برای مقاومت در برابر حملات برخی از ضعف‌های موجود در توابع هش قبلی تلاش کرده است.

توجه کنید که استفاده از تابع هش تنها به تنهایی برای امنیت کافی نیست. در بسیاری از موارد، امنیت اطلاعات نیاز به ترکیب توابع هش، استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری قوی‌تر و رعایت معیارهای امنیتی دیگر دارد.

در زیر به برخی مصارف و کاربردهای توابع هش می‌پردازیم

  1. تایید اصالت فایل‌ها: با استفاده از تابع هش می‌توانید مقدار هش یک فایل را محاسبه کنید. در این صورت، هرگونه تغییری در فایل، باعث تغییر در مقدار هش می‌شود. این روش برای تایید اصالت و سلامت فایل‌ها بسیار مفید است، به خصوص در دانلود فایل‌ها، برنامه‌های نصبی و فایل‌های حساس.

  2. ذخیره سازی رمز عبور: در بسیاری از سیستم‌ها، رمز عبور کاربران به جای ذخیره سازی به صورت خام، با استفاده از تابع هش ذخیره می‌شود. در زمان ورود کاربر، رمز عبور وارد شده با مقدار هش ذخیره شده مقایسه می‌شود. این روش امکان تشخیص رمز عبور صحیح را فراهم می‌کند، در حالی که رمز عبور واقعی در سیستم ذخیره نمی‌شود.

  3. جستجو در پایگاه داده: در برخی از سیستم‌های پایگاه داده، از تابع هش برای سرعت بخشیدن به جستجوها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، می‌توان مقادیر هش ستون‌هایی از جدول را در یک جدول دیگر ذخیره کرده و با جستجوی مقدار هش، به سرعت به سطرهای متناظر در جدول اصلی دسترسی پیدا کرد.

  4. امضای دیجیتال: در سامانه‌های امنیتی و رمزنگاری، تابع هش به عنوان بخشی از روش امضای دیجیتال استفاده می‌شود. 

  5. تشخیص تغییرات داده: تابع هش می‌تواند در تشخیص تغییرات داده‌ها در سیستم‌های پیچیده مفید باشد. با محاسبه مقدار هش برای داده‌هایی مانند فایل‌ها، پایگاه داده‌ها، یا حجم‌های بزرگ از اطلاعات، می‌توان در هر زمانی با محاسبه مجدد مقدار هش و مقایسه آن با مقدار هش اصلی، تغییرات و هرگونه تخریب در داده را تشخیص داد.

  6. کنترل ترتیب داده‌ها: تابع هش می‌تواند در کنترل ترتیب داده‌ها مفید باشد. با استفاده از مقادیر هش، می‌توان داده‌ها را به ترتیب مشخصی مرتب کرد و جستجوهای سریع‌تری را بر روی داده‌ها انجام داد.

  7. اثبات عدم انعدام داده‌ها: تابع هش به عنوان یک روش برای اثبات عدم انعدام داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. با محاسبه مقدار هش برای مجموعه‌ای از داده‌ها و ذخیره آن در کنار داده‌ها، در صورت تغییری در داده‌ها، مقدار هش نیز تغییر می‌کند و بنابراین می‌توان اثبات کرد که داده‌ها به درستی حفظ شده‌اند.

استفاده از توابع هش در این کاربردها و بسیاری از سایر حوزه‌ها معمولاً به همراه مجموعه اصول و تکنیک‌های دیگری مانند امنیت شبکه، رمزنگاری قوی، مدیریت دسترسی و مراقبت از اطلاعات حساس ضروری است تا اطلاعات را در مقابل حملات و تهدیدهای امنیتی محافظت کند.

 

در زیر به برخی نکات مهم درباره توابع هش اشاره می‌کنیم

  1. هش‌ها غیرقابل بازگشتن هستند: یعنی با توجه به مقدار هش، نمی‌توان به طور مستقیم به ورودی اصلی دسترسی پیدا کرد. این ویژگی امنیتی مهمی است زیرا می‌توان از آن برای محافظت از حریم خصوصی و امنیت اطلاعات استفاده کرد.

  2. برخورد هش‌ها: به عنوان یک ورودی، هر هش یک مقدار ثابت و ثابت با طول ثابت دارد. برخورد هش رخ می‌دهد وقتی دو ورودی متفاوت، مقدار هش یکسانی داشته باشند. اما به دلیل پیچیدگی و قوی بودن توابع هش مدرن، برخورد‌هایی ناقص و نادیده گرفته می‌شوند.

  3. ضعف‌ها و حملات بر روی توابع هش: توابع هش ممکن است به ضعف‌هایی مستهلک شوند که حملاتی مانند حملات تصادفی، تداخلی، و حملات پیش تصور شده (preimage attacks) را ممکن می‌سازند. بنابراین، استفاده از توابع هش قوی و استاندارد شده و رعایت مسائل امنیتی مرتبط، اهمیت بالایی دارد.

  4. توجه به سرعت عملیات: توابع هش باید سریع عمل کنند تا در کاربردهای وسیعی که نیاز به محاسبه مقدار هش بر روی حجم بزرگی از داده‌ها دارند، قابل استفاده باشند.

  5. اندازه خروجی هش: اندازه خروجی تابع هش نقش مهمی در استفاده آن در کاربردهای خاص دارد.

 

در طول سال‌ها، توسعه‌دهندگان و رمزنگاران به دنبال توابع هشی بوده‌اند که بتوانند مقاومت بالا در برابر حملات و ضعف‌های مختلف را داشته باشند. در نتیجه، توابع هش مدرن‌تری مانند SHA-512 (Secure Hash Algorithm 512-bit) و BLAKE2 به عنوان جایگزین‌های قوی برای الگوریتم‌های هش قدیمی‌تر مطرح شده‌اند.

توابع هش با اندازه خروجی بیشتر معمولاً مقاومت بیشتری در برابر حملات کریدوگرفیک و تداخلی دارند، اما همچنین نیاز به محاسبات بیشتری نیز دارند. برای بسیاری از کاربردها، توابع هش 256 بیتی کافی هستند، اما برای برخی موارد خاص مانند امضای دیجیتال و رمزنگاری، توابع هش با اندازه خروجی بزرگتر نیز استفاده می‌شوند.

همچنین، بهبود استاندارد امنیتی و امکان استفاده از توابع هش در بسیاری از حوزه‌ها، باعث ایجاد الگوریتم‌های جدیدتری می‌شود. برای مثال، در حال حاضر توابع هش کوانتومی مانند SHA-3 و همچنین توابع هش بر مبنای مشتقات بیلینی که در زمینه‌های مانند حملات مستند شده (side-channel attacks) مقاومت بیشتری دارند، در حال تحقیق و توسعه هستند.

در نهایت، استفاده از توابع هش باید همراه با مراعات مسائل امنیتی دیگر نظیر استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری قوی، مدیریت محرمانگی و دسترسی، ذخیره سازی امن داده‌ها و مداومت سیستم باشد.


دیدگاه های مربوط به این مقاله (برای ارسال دیدگاه در سایت حتما باید عضو باشید و پروفایل کاربری شما تکمیل شده باشد)