در دنیای امنیت سایبری، بدافزارها (Malware) نقش بسیار مهمی در حملات سایبری ایفا می‌کنند. یکی از انواع بدافزارهای خطرناک که به‌صورت گسترده برای نفوذ به سیستم‌های کامپیوتری مورد استفاده قرار می‌گیرد، تروجان (Trojan) است. تروجان‌ها به‌عنوان بدافزارهایی شناخته می‌شوند که به‌طور مخفیانه وارد سیستم قربانی شده و فعالیت‌های مخربی را بدون اطلاع کاربر انجام می‌دهند. برخلاف ویروس‌های کامپیوتری که معمولاً به‌طور خودکار تکثیر می‌شوند، تروجان‌ها برای اجرای خود نیاز به تعامل کاربر دارند.

اصطلاح "تروجان" از داستان اسب تروجان در اسطوره‌های یونانی گرفته شده است، جایی که یونانیان با استفاده از یک اسب چوبی بزرگ، نیروهای خود را به‌طور مخفیانه به داخل شهر تروا (Troy) وارد کردند و درنهایت توانستند شهر را فتح کنند. در دنیای دیجیتال، تروجان‌ها نیز با تقلید از این روش، خود را به‌عنوان یک برنامه قانونی و مفید معرفی کرده و به‌صورت پنهانی در سیستم کاربران نفوذ می‌کنند. این بدافزارها می‌توانند اهداف مختلفی مانند سرقت اطلاعات، ایجاد دسترسی غیرمجاز و تخریب داده‌ها داشته باشند.

تروجان چیست و چگونه عمل می‌کند؟

تعریف تروجان در دنیای رایانه

تروجان (Trojan Horse) نوعی بدافزار است که به‌صورت مخفیانه وارد سیستم رایانه‌ای قربانی شده و اقدام به اجرای فعالیت‌های مخرب می‌کند. برخلاف ویروس‌های کامپیوتری و کرم‌ها (Worms)، تروجان‌ها قابلیت خودتکثیری ندارند و معمولاً برای انتشار نیازمند فریب کاربر هستند. این بدافزارها اغلب در قالب نرم‌افزارهای قانونی، بازی‌ها، ایمیل‌های فیشینگ (Phishing Emails) و حتی به‌عنوان پیوست‌های مخرب در پیام‌های شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند.

تروجان‌ها ممکن است اهداف مختلفی را دنبال کنند، از جمله:

• سرقت اطلاعات حساس مانند نام کاربری، رمز عبور و اطلاعات بانکی.
• ایجاد درب پشتی (Backdoor) برای دسترسی غیرمجاز هکرها به سیستم قربانی.
• تخریب یا تغییر داده‌ها که می‌تواند منجر به از بین رفتن اطلاعات مهم شود.
• کنترل از راه دور (Remote Control) که به هکر اجازه می‌دهد سیستم را در اختیار بگیرد.
• انتشار سایر بدافزارها مانند باج‌افزار (Ransomware) یا روت‌کیت‌ها (Rootkits).

نحوه عملکرد تروجان‌ها در سیستم‌های رایانه‌ای

تروجان‌ها معمولاً در قالب یک فایل یا نرم‌افزار به ظاهر بی‌ضرر وارد سیستم قربانی می‌شوند. کاربران ممکن است با دانلود یک نرم‌افزار جعلی، اجرای یک فایل پیوست ایمیل یا کلیک بر روی لینک‌های آلوده در وب‌سایت‌ها، ناخواسته این بدافزار را فعال کنند. به‌محض اجرای تروجان، این بدافزار به‌طور مخفیانه در پس‌زمینه سیستم اجرا شده و اقدامات مخربی را انجام می‌دهد.

عملکرد تروجان‌ها را می‌توان در چندین مرحله اصلی خلاصه کرد:

1. نفوذ (Intrusion)
   تروجان‌ها معمولاً از طریق فایل‌های مخرب، ایمیل‌های آلوده، دانلودهای غیرمطمئن و تبلیغات آلوده (Malvertising) وارد سیستم می‌شوند. در بسیاری از موارد، کاربر خود ناآگاهانه تروجان را اجرا می‌کند.

2. اجرای مخفیانه (Execution)
   پس از ورود، تروجان در پس‌زمینه سیستم اجرا می‌شود و معمولاً خود را در پوشه‌های حساس ویندوز مانند System32 یا AppData مخفی می‌کند. برخی تروجان‌ها از روش‌های پایداری (Persistence Techniques) برای اطمینان از اجرای مجدد در هنگام راه‌اندازی مجدد سیستم استفاده می‌کنند.

3. دسترسی غیرمجاز (Unauthorized Access)
   بسیاری از تروجان‌ها برای هکرها یک درب پشتی (Backdoor) ایجاد می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد از راه دور کنترل کامل سیستم را در اختیار بگیرند. از این طریق، مهاجم می‌تواند فایل‌ها را تغییر داده، داده‌ها را سرقت کند و حتی دوربین و میکروفون دستگاه را فعال کند.

4. ارسال داده به سرور مهاجم (Data Exfiltration)
   تروجان‌هایی که برای سرقت اطلاعات طراحی شده‌اند، داده‌های حساس را جمع‌آوری کرده و از طریق شبکه به سرورهای کنترل هکر ارسال می‌کنند. این اطلاعات می‌تواند شامل رمزهای عبور ذخیره‌شده، تاریخچه مرورگر و اطلاعات بانکی باشد.

5. اجرای دستورات مخرب (Malicious Commands Execution)
   در برخی موارد، تروجان‌ها به‌عنوان یک پل ارتباطی برای اجرای سایر بدافزارها مانند باج‌افزار یا جاسوس‌افزار (Spyware) عمل می‌کنند. هکر می‌تواند از طریق تروجان دستورات خاصی را روی سیستم قربانی اجرا کند.

چرا تروجان‌ها خطرناک هستند؟

• مخفی بودن (Stealthy Nature): تروجان‌ها معمولاً به‌طور کاملاً پنهان عمل می‌کنند و کاربر متوجه وجود آنها نمی‌شود.
• سرقت اطلاعات شخصی (Data Theft): بسیاری از تروجان‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات حساس طراحی شده‌اند.
• ایجاد راه نفوذ برای سایر بدافزارها: تروجان‌ها می‌توانند به‌عنوان پل ارتباطی برای ورود سایر بدافزارها عمل کنند.
• کنترل از راه دور (Remote Control): هکرها از طریق تروجان‌ها می‌توانند کنترل کامل سیستم را به دست بگیرند.

اگر به ساخت تروجان ساده علاقه دارید، می‌توانید مقاله‌ای که در آن آموزش ساخت تروجان با Abdal AutoIt توضیح داده شده است را مطالعه کنید. در این مقاله، به‌صورت مرحله‌به‌مرحله نحوه ایجاد یک تروجان با استفاده از AutoIt آموزش داده شده است. این روش می‌تواند برای آشنایی با نحوه عملکرد تروجان‌ها و تست امنیت سیستم‌های خود مفید باشد.

🔗 لینک مقاله:
آموزش ساخت تروجان با Abdal AutoIt