حمله XSS چیست
حمله XSS (مخفف Cross-Site Scripting) یک نوع حمله امنیتی است که در آن مهاجمان توانایی درج و اجرای کد مخرب در صفحات وب را در معرض قرار می‌دهند.
حمله XSS چیست ؟
حمله XSS (مخفف Cross-Site Scripting) یک نوع حمله امنیتی است که در آن مهاجمان توانایی درج و اجرای کد مخرب در صفحات وب را در معرض قرار می‌دهند. در این نوع حمله، مهاجمان معمولاً کدهای جاوااسکریپت را در ورودی‌های وب درج می‌کنند تا بتوانند آن را به صورت غیرمجاز در محتوای صفحه نمایش دهند.
مثلاً، فرض کنید یک سایت وب یک فرم ورود دارد که کاربران باید نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنند. اگر وبسایت به درستی نباشد، می‌توانید یک کد جاوااسکریپت مخرب را به عنوان نام کاربری وارد کنید و آن را در صفحه نمایش ببینید. وقتی کاربر دیگری وارد سایت می‌شود و صفحه را مشاهده می‌کند، این کد مخرب اجرا می‌شود و مهاجم می‌تواند به اطلاعات کاربر دسترسی پیدا کند یا عملیات مخرب دیگری را انجام دهد.
حملات XSS می‌توانند بسیار مخرب و آسیب‌رسان باشند، زیرا اجازه می‌دهند تا کدهای مخرب در محیط کاربران نهایی اجرا شوند و از اطلاعات آنها سوء استفاده کنند. برای جلوگیری از حملات XSS، توسعه دهندگان باید ورودی‌ها را به درستی بررسی کرده و فیلتر کنند و همچنین از تکنیک‌های امنیتی مانند تزریق پارامترهای جداگانه و استفاده از کوتاه کردن فلش (escaping) استفاده کنند. کاربران نیز باید همواره نسخه به‌روز نرم‌افزارها و پلاگین‌های خود را نگه دارند و از ورودی‌های مشکوک مانند لینک‌ها یا فایل‌ها اجتناب کنند.
به طور کلی، حملات XSS به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
-
Reflected XSS: در این نوع حمله، کد مخرب توسط مهاجم در یک ورودی وب درج می‌شود (مانند فرم جستجو یا پارامتر URL) و سپس سرور وب این کد را به صورت خام به مرورگر کاربر برگردانده و اجرا می‌کند. مثالی از این نوع حمله می‌تواند زمانی رخ دهد که یک کاربر یک پیام خصوصی با محتوای مخرب به یک کاربر دیگر ارسال کند و در صورتی که کاربر دیگر آن را باز کند، کد مخرب اجرا می‌شود.
-
Stored XSS: در این نوع حمله، کد مخرب توسط مهاجم در پایگاه داده سرور ذخیره می‌شود و هر زمان که صفحه مربوطه بارگزاری می‌شود، این کد از پایگاه داده خوانده شده و توسط مرورگر اجرا می‌شود. مثالی از این نوع حمله می‌تواند در یک انجمن آنلاین باشد که کاربران می‌توانند پست‌های خود را بنویسند و یک کاربر مهاجم می‌تواند کد مخرب را در یک پست ذخیره کند تا هر کاربر دیگری که آن پست را مشاهده کند، متاثر شود.
-
DOM-based XSS: در این نوع حمله، کد مخرب توسط مهاجم به صورت مستقیم در سمت مشتری (مرورگر) اجرا می‌شود. در این حالت، کد مخرب تغییراتی در مدل اشیا سندها (DOM) ایجاد می‌کند که در نهایت به تغییرات در صفحه وب منجر می‌شود. این نوع حمله به صورت محلی در مرورگر کاربر اتفاق می‌افتد و به سرور ارتباطی ندارد.
برای جلوگیری از حملات XSS، بهتر است روی روش‌های زیر تمرکز کنید:
-
فیلتر کردن ورودی: همواره ورودی‌های کاربران را بررسی کنید و از فیلترها و واسط‌های برنامه‌نویسی (API) استفاده کنید تا کدهای مخرب حذف شوند یا غیرفعال شوند.
-
تزریق پارامترهای جداگانه: وقتی که نیاز به درج داده‌های کاربر در صفحه وب دارید، از تکنیک‌های امنیتی مانند تزریق پارامترهای جداگانه استفاده کنید تا کدهای کاربران جدا از کد منبع صفحه درج شوند.
-
کوتاه کردن فلش (escaping): برای جلوگیری از اجرای کدهای مخرب در صفحه، باید کدهای جاوااسکریپت را کوتاه کنید (escape) تا تبدیل به متن خام شوند و به عنوان داده‌های معمولی در صفحه نمایش داده شوند.
-
استفاده از سیاست‌های امنیتی HTTP: تنظیم سرآیندهای امنیتی در سرور وب مانند سیاست‌های Content Security Policy (CSP) و HTTPOnly cookie می‌تواند به شما کمک کند تا حملات XSS را محدود کنید.
-
آموزش کاربران: به کاربران آموزش دهید تا هشدارهای امنیتی را در مورد باز کردن لینک‌های مشکوک یا اعتماد به وبسایت‌های ناشناخته رعایت کنند.
با اعمال این اقدامات امنیتی، می‌توانید خطرات حملات XSS را به حداقل برسانید و امنیت سیستم‌های وب خود را تقویت کنید.
به علاوه، در ادامه می‌توانید اقدامات دیگری را برای مقابله با حملات XSS در نظر بگیرید:
-
اعتبارسنجی ورودی‌ها: قبل از قبول ورودی‌های کاربران، آنها را به صورت دقیق بررسی کنید و فقط ورودی‌های مجاز را قبول کنید. بررسی نوع و فرمت ورودی‌ها می‌تواند در جلوگیری از ورودی‌های مخرب مفید باشد.
-
جدا سازی داده‌ها و کد: اطمینان حاصل کنید که داده‌ها و کدها در سمت سرور و سمت کلاینت (مرورگر) جدا شده‌اند. به این ترتیب، کدهای جاوااسکریپت در داده‌ها قرار نمی‌گیرند و اجرا نمی‌شوند.
-
استفاده از فایروال‌ها و وسایل دفاعی وب: استفاده از فایروال‌ها، سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS) و سیستم‌های مدیریت تهاجم (WAF) می‌تواند در تشخیص و جلوگیری از حملات XSS مفید باشد. این وسایل دفاعی می‌توانند تلاش‌های مهاجمان را شناسایی و مسدود کنند.
-
بروزرسانی و نگهداری مداوم: اطمینان حاصل کنید که سیستم‌عامل، سرور وب، فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های استفاده شده در نرم‌افزار خود را به‌روز نگه دارید. این به شما کمک می‌کند تا از آسیب‌پذیری‌های شناخته شده و بهبودهای امنیتی بهره‌مند شوید.
-
آزمون امنیتی: انجام آزمون‌های امنیتی و بازبینی کد منبع می‌تواند کمک کند تا آسیب‌پذیری‌ها و نقاط ضعف در نرم‌افزار را شناسایی کنید و آنها را برطرف کنید. از ابزارها و فرایندهای آزمون امنیتی مانند فیدر، Burp Suite و OWASP Top 10 استفاده کنید.
یادآوری می‌کنم که این اقدامات فقط بخشی از راهکارهای امنیتی برای مقابله با حملات XSS هستند. همچنین، ضمن تلاش برای جلوگیری از حملات XSS، نباید از سایر مسائل امنیتی مانند حفاظت در برابر حملات CSRF (Cross-Site Request Forgery)، انجام بکاپ‌های منظم، استفاده از رمزنگاری انتقال داده‌ها و مدیریت صحیح دسترسی‌ها غافل شوید.
دیدگاه های مربوط به این مقاله (برای ارسال دیدگاه در سایت حتما باید عضو باشید و پروفایل کاربری شما تکمیل شده باشد)