هوش مصنوعی با رشد سریع خود، توانسته است تعاملات بین انسان و ماشین را به سطح جدیدی ارتقاء دهد. یکی از قابلیت‌های اخیر که در مدل‌های زبان مانند ChatGPT معرفی شده، قابلیت حافظه (Memory) است. این ویژگی به مدل اجازه می‌دهد که اطلاعاتی را در مورد کاربر و گفتگوهای قبلی به خاطر بسپارد و پاسخ‌های خود را با توجه به آن‌ها تنظیم کند. در این مقاله، به فلسفه پیدایش این قابلیت، فواید آن، و چگونگی استفاده مؤثر از آن می‌پردازیم.

فلسفه پیدایش قابلیت حافظه

هدف اصلی از ایجاد قابلیت حافظه در مدل‌های زبان مانند ChatGPT، بهبود تجربه کاربری و فراهم آوردن تعاملات هوشمندتر و شخصی‌سازی‌شده‌تر است. بدون وجود این قابلیت، مدل تنها در طول یک جلسه محدود به اطلاعات موجود در آن جلسه است و با هر شروع جدید، همه چیز را از ابتدا آغاز می‌کند. این مسئله باعث می‌شد که کاربران مجبور باشند مجدداً اطلاعات پایه‌ای یا جزئیات مهم را به مدل ارائه دهند.

فلسفه اصلی این است که تعاملات بین انسان و ماشین باید همانند تعاملات بین انسان‌ها، پیوستگی و تداوم داشته باشد. وقتی با یک شخص صحبت می‌کنید، انتظار دارید که او برخی اطلاعات قبلی را به خاطر بسپارد و نیاز نباشد هر بار از ابتدا شروع کنید. این ایده به قابلیت حافظه در مدل‌های هوش مصنوعی اعمال شده است تا تجربه تعامل بهینه‌تر و روان‌تری را فراهم کند.

فواید قابلیت حافظه

قابلیت حافظه در ChatGPT فواید متعددی برای کاربران به همراه دارد که به صورت کلی می‌توان آن‌ها را در سه دسته اصلی تقسیم کرد:

1. شخصی‌سازی تجربه کاربری

این قابلیت به ChatGPT اجازه می‌دهد تا تعاملات خود را با توجه به نیازها و ترجیحات شخصی کاربر تنظیم کند. برای مثال، اگر کاربر تمایل به پاسخ‌های کوتاه یا تخصصی داشته باشد، ChatGPT می‌تواند این ترجیح را به خاطر بسپارد و در مکالمات بعدی نیز رعایت کند. یا اگر کاربر روی پروژه‌ای خاص کار می‌کند، ChatGPT می‌تواند یادآور جزئیات مهم پروژه باشد و به او در انجام بهتر کار کمک کند.

2. صرفه‌جویی در زمان

کاربران دیگر نیاز ندارند که در هر جلسه جزئیات پایه‌ای را به مدل ارائه دهند. به عنوان مثال، اگر ChatGPT می‌داند که شما در حال کار بر روی یک پروژه خاص یا یک موضوع خاص هستید، می‌تواند از اطلاعات قبلی استفاده کند و از تکرارهای غیرضروری جلوگیری کند. این امر به ویژه برای کاربران حرفه‌ای که به دنبال سرعت و کارایی هستند، بسیار ارزشمند است.

3. ایجاد تعاملات طبیعی‌تر

این قابلیت به ChatGPT اجازه می‌دهد تا همانند یک انسان با شما تعامل کند. وقتی با کسی مکالمه‌ای را ادامه می‌دهید، انتظار دارید که او اطلاعاتی از مکالمات قبلی را به خاطر داشته باشد. حافظه در ChatGPT به دنبال ایجاد همین نوع تعامل طبیعی است، جایی که کاربر می‌تواند بدون نیاز به بازگویی مکرر اطلاعات، مکالمات پیوسته‌ای با مدل داشته باشد.

چگونگی استفاده مؤثر از قابلیت حافظه

برای استفاده بهینه از این قابلیت، کاربران می‌توانند به صورت فعال به ChatGPT اطلاعاتی ارائه دهند یا درخواست کنند که موارد خاصی را به خاطر بسپارد. به عنوان مثال، می‌توانید به مدل بگویید:

• "لطفاً به یاد داشته باش که من پاسخ‌های کوتاه دوست دارم."
• "یادآوری کن که پروژه فعلی من مربوط به یادگیری ماشین است."

همچنین، اگر بخواهید اطلاعاتی را که به خاطر سپرده شده‌اند مدیریت کنید، می‌توانید از ChatGPT بپرسید:

• "چه چیزی از من به خاطر داری؟"
• "این اطلاعات را دیگر به خاطر نسپار."

این نوع کنترل بر روی اطلاعات، تجربه تعاملی کاملاً منعطفی را به کاربران ارائه می‌دهد.

چالش‌ها و ملاحظات اخلاقی

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در استفاده از قابلیت حافظه، حفظ حریم خصوصی و مدیریت صحیح داده‌ها است. برای اینکه کاربر بتواند به قابلیت حافظه اعتماد کند، نیاز است که اطلاعات شخصی او به درستی محافظت شود. شرکت‌های توسعه‌دهنده هوش مصنوعی باید اطمینان حاصل کنند که داده‌ها به صورت امن ذخیره می‌شوند و هیچ‌گونه سوءاستفاده‌ای از آن‌ها صورت نمی‌گیرد.

همچنین، کاربران باید بتوانند کنترل کامل بر روی اطلاعاتی که در اختیار مدل قرار می‌دهند داشته باشند و در صورت نیاز، اطلاعات حساس را از حافظه مدل حذف کنند.

قابلیت حافظه در ChatGPT، یکی از نوآوری‌های مهم در حوزه هوش مصنوعی است که تعاملات هوشمند و شخصی‌سازی‌شده را به سطح جدیدی ارتقا می‌دهد. این قابلیت با فراهم آوردن امکان یادآوری اطلاعات مهم و تنظیم پاسخ‌ها بر اساس نیازها و ترجیحات کاربر، تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد. هرچند چالش‌هایی مانند حفظ حریم خصوصی و مدیریت داده‌ها وجود دارد، اما با رعایت اصول اخلاقی، این قابلیت می‌تواند به یکی از ابزارهای قدرتمند در بهینه‌سازی تعاملات انسان و ماشین تبدیل شود.

چگونه از  قابلیت حافظه و دستورات سفارسی را در  ChatGPT  فعال کنیم

به Settings بروید و بر روی Personalization کلیک کنید.اگر گزینه Memory را روشن کنید  ChatGPT می‌تواند به مرور زمان اطلاعاتی که شما به آن ارائه می‌دهید را به یاد داشته باشد و بر اساس آن‌ها بهینه‌تر پاسخ دهد. برای مثال، اگر شما بگویید "پروژه من کجا متوقف شد؟" یا "من سگ جدیدی گرفتم!" ChatGPT می‌تواند در جلسات آینده این اطلاعات را به یاد بیاورد و پاسخ‌های بهتری ارائه دهد. در قسمت  Custom Instructions یا (دستورات سفارشی) هم اگر بروید می‌توانید دستورالعمل‌هایی خاص در مورد نحوه پاسخ‌گویی و تعامل ChatGPT وارد کنید. این شامل اطلاعاتی است که شما مایلید ChatGPT بداند تا پاسخ‌هایتان دقیق‌تر و کاربردی‌تر باشد.

بخش "What would you like ChatGPT to know about you to provide better responses"

در این بخش باید اطلاعاتی را وارد کنید که به ChatGPT کمک کند تا پاسخ‌های دقیق‌تر و مناسب‌تری ارائه دهد. به عنوان مثال:

• سوابق و تجربیات: اشاره کنید که در چه حوزه‌هایی تخصص دارید (مثلاً برنامه‌نویسی، ریاضیات، علوم پزشکی، مهندسی و غیره).
• نیازهای خاص: بگویید که نیاز دارید که توضیحات خیلی دقیق، تخصصی یا ساده‌تر باشند.
• سبک یادگیری: اگر شیوه خاصی از آموزش را ترجیح می‌دهید (مثلاً تصویری، متنی یا نمونه‌های عملی).
• هدف‌های کاربردی: بگویید که از ChatGPT برای چه نوع کارهایی استفاده می‌کنید (مثلاً پروژه‌های دانشگاهی، حرفه‌ای، یا یادگیری عمومی).

نمونه:
"من در زمینه برنامه‌نویسی حرفه‌ای هستم و تمایل دارم پاسخ‌ها به صورت فنی و با توضیحات دقیق ارائه شوند. همچنین می‌خواهم که مثال‌های کدنویسی ساده و قابل فهم باشند."

بخش "How would you like ChatGPT to respond"

در این بخش می‌توانید شیوه پاسخ‌گویی ChatGPT را تعیین کنید. نکاتی که می‌توانید به این بخش اضافه کنید:

• لحن و سبک نوشتاری: اگر تمایل دارید ChatGPT با لحنی رسمی یا دوستانه پاسخ دهد، باید به آن اشاره کنید.
• طول و ساختار پاسخ‌ها: آیا پاسخ‌ها باید کوتاه و مستقیم باشند یا طولانی و جامع؟
• فرمت‌های خاص: اگر نیاز به ساختار خاصی مانند جداول، لیست‌ها، یا کد دارید.

نمونه:
"لطفاً پاسخ‌ها را به صورت رسمی، دقیق و با جزئیات فنی ارائه دهید. ترجیح می‌دهم که در هر پاسخ اگر امکانش هست، مثال‌های کدنویسی هم اضافه شوند."

در پایان گزینه  Enable for new chats را روشن کنید و دکمه  Save را بفشارید تا بخش  Custom Instructions  فعال شود.