جرایم سایبری در دنیای وب3 و راهکارهای مقابله با آنها

بررسی جامع تهدیدهای سایبری در دنیای وب3، از حملات فیشینگ و مهندسی اجتماعی تا کلاهبرداری‌های قراردادهای هوشمند و راگ پول، همراه با راهکارهای امنیتی پیشرفته....

انتشار: , زمان مطالعه: 4 دقیقه
جرایم سایبری در دنیای وب3 و راهکارهای مقابله با آنها
دسته بندی: امنیت سایبری تعداد بازدید: 102

با گسترش فناوری‌های غیرمتمرکز و ظهور وب3 (Web3)، فضای دیجیتال وارد عصر جدیدی شده است. وب3 با استفاده از بلاکچین (Blockchain)، قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و فناوری‌های غیرمتمرکز، نوید آینده‌ای امن‌تر و شفاف‌تر را می‌دهد. اما این فناوری‌ها، در کنار مزایای خود، بستری را نیز برای ظهور جرایم سایبری نوین فراهم کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین تهدیدهای امنیتی در دنیای وب3 و راهکارهای مقابله با آنها خواهیم پرداخت.

مفهوم وب3 و تفاوت آن با وب2

وب2 و چالش‌های امنیتی آن

وب2 (Web2) که امروزه اکثر کاربران از آن استفاده می‌کنند، مبتنی بر سرورهای متمرکز است. در این مدل، اطلاعات کاربران در پایگاه‌های داده شرکت‌های بزرگ مانند گوگل، فیسبوک و آمازون ذخیره می‌شود. این متمرکز بودن، چالش‌های امنیتی بسیاری دارد، از جمله:

  • حملات سایبری به سرورهای مرکزی
  • سوءاستفاده از داده‌های کاربران
  • سانسور محتوا و محدودیت‌های اطلاعاتی

وب3: عصر جدید غیرمتمرکز

وب3 با بهره‌گیری از فناوری بلاکچین و سیستم‌های غیرمتمرکز، تلاش دارد که مشکلات وب2 را برطرف کند. مهم‌ترین ویژگی‌های وب3 شامل موارد زیر است:

  • عدم تمرکز: اطلاعات روی شبکه‌ای از نودهای (Nodes) غیرمتمرکز ذخیره می‌شود.
  • مالکیت داده‌ها: کاربران کنترل کامل بر داده‌های خود دارند.
  • قراردادهای هوشمند: تعاملات بدون نیاز به واسطه‌ها انجام می‌شود.

با وجود این مزایا، جرایم سایبری در دنیای وب3 شکل جدیدی به خود گرفته‌اند که نیاز به بررسی دقیق دارند.

انواع جرایم سایبری در وب3

۱. حملات فیشینگ (Phishing)

فیشینگ در وب3 معمولاً از طریق پیام‌های جعلی در شبکه‌های اجتماعی، ایمیل‌ها و وبسایت‌های تقلبی انجام می‌شود. مجرمان سایبری کاربران را فریب داده و کلید خصوصی (Private Key) یا عبارت بازیابی (Seed Phrase) آنها را سرقت می‌کنند.

🔹 مثال: یک مهاجم سایبری ممکن است با ارسال لینکی جعلی از یک والت دیجیتال (مانند متامسک - MetaMask) از کاربران بخواهد که اطلاعات ورود خود را وارد کنند.

🔹 راهکارها:

  • هرگز اطلاعات کلید خصوصی خود را با کسی به اشتراک نگذارید.
  • فقط از لینک‌های رسمی استفاده کنید.
  • از افزونه‌های ضد فیشینگ در مرورگرها استفاده کنید.

۲. حملات مهندسی اجتماعی (Social Engineering Attacks)

در این روش، مهاجمان با فریب کاربران و جلب اعتماد آنها، اطلاعات حساس را سرقت می‌کنند. این نوع حملات در وب3 به دلیل تعاملات مستقیم کاربران با قراردادهای هوشمند و کیف پول‌های دیجیتال، رواج زیادی یافته است.

🔹 مثال: فردی با هویت جعلی در یک گروه دیسکورد یا تلگرام ادعا می‌کند که نماینده یک پروژه مشهور است و از کاربران می‌خواهد که به یک کیف پول متصل شوند.

🔹 راهکارها:

  • همیشه هویت افراد را بررسی کنید.
  • از تایید دو مرحله‌ای استفاده کنید.
  • به پیام‌های مشکوک پاسخ ندهید.

۳. کلاهبرداری قراردادهای هوشمند (Smart Contract Exploits)

قراردادهای هوشمند، برنامه‌هایی هستند که به‌طور خودکار بر روی بلاکچین اجرا می‌شوند. اما اگر کدنویسی آنها دارای ضعف امنیتی باشد، هکرها می‌توانند از آنها سوءاستفاده کنند.

🔹 مثال: در سال‌های اخیر، برخی پروژه‌های دیفای (DeFi) با حملات Reentrancy مواجه شده‌اند که در آن هکرها از نقص در قراردادهای هوشمند استفاده کرده و میلیون‌ها دلار سرقت کرده‌اند.

🔹 راهکارها:

  • از قراردادهای هوشمند ممیزی‌شده (Audited) استفاده کنید.
  • هرگز روی پروژه‌های ناشناخته سرمایه‌گذاری نکنید.
  • کد قراردادهای هوشمند را قبل از تعامل بررسی کنید.

۴. حملات راگ پول (Rug Pulls) و پروژه‌های اسکم

در حملات راگ پول (Rug Pull)، توسعه‌دهندگان یک پروژه پس از جمع‌آوری سرمایه کاربران، پروژه را رها کرده و دارایی‌ها را سرقت می‌کنند.

🔹 مثال: بسیاری از پروژه‌های NFT و توکن‌های بی‌ارزش در ماه‌های اخیر با این روش سرمایه‌های کاربران را به سرقت برده‌اند.

🔹 راهکارها:

  • روی پروژه‌هایی که هویت تیم توسعه‌دهنده مشخص نیست، سرمایه‌گذاری نکنید.
  • توکنومیکس (Tokenomics) پروژه را بررسی کنید.
  • از پروژه‌هایی که به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شوند، حمایت کنید.

۵. بدافزارها و حملات به کیف پول‌های دیجیتال

بدافزارهای جدیدی طراحی شده‌اند که مخصوص سرقت کلیدهای خصوصی و اطلاعات کیف پول‌های دیجیتال هستند.

🔹 مثال: برخی بدافزارها با نصب روی کامپیوتر یا موبایل، عبارات بازیابی را هنگام ورود به کیف پول ثبت و برای هکر ارسال می‌کنند.

🔹 راهکارها:

  • همیشه از کیف پول‌های سخت‌افزاری (Hardware Wallets) استفاده کنید.
  • نرم‌افزارهای ضدبدافزار به‌روز نگه دارید.
  • هرگز اطلاعات کیف پول را روی دستگاه‌های عمومی وارد نکنید.

روش‌های مقابله با جرایم سایبری در وب3

۱. استفاده از احراز هویت چندعاملی (MFA)

احراز هویت چندعاملی می‌تواند از ورودهای غیرمجاز جلوگیری کند.

۲. بررسی دقیق پروژه‌های جدید

قبل از سرمایه‌گذاری، سوابق تیم، قراردادهای هوشمند و جامعه کاربری را بررسی کنید.

۳. استفاده از کیف پول‌های سخت‌افزاری

کیف پول‌های سخت‌افزاری مانند لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) سطح امنیتی بالاتری دارند.

۴. آگاهی از تهدیدات سایبری

آموزش و آگاهی از انواع حملات سایبری به کاربران کمک می‌کند که قربانی کلاهبرداری‌ها نشوند.

۵. استفاده از ابزارهای امنیتی

ابزارهایی مانند Etherscan برای بررسی قراردادهای هوشمند و Chainalysis برای تحلیل تراکنش‌ها بسیار مفید هستند.


دیدگاه های مربوط به این مقاله (برای ارسال دیدگاه در سایت حتما باید عضو باشید و پروفایل کاربری شما تکمیل شده باشد)

تعداد 4 دیدگاه ثبت شده
محمد رضا بانشی می گه: زمان ثبت: 1 روز پیش

سلام و درود خدمت شما امیدوارم حالتون خوب باشه جناب پروفسور شفیعی عزیز  ایام به کامتان باشد . یک سوال از خدمتتون داشتم برای موفقیت در حوزه سایبری و باگ بانتی باید چه راهی رو پیش رفت باید چطور این حوزه رو یاد گرفت و ازش کسب درامد کرد و از چه راهای میشه پول درآورد ؟  لطفا اگر امکانش هست یک توضیح جامع به بنده حقیر میدید 

ابراهیم شفیعی در جواب محمد رضا بانشی می گه: زمان ثبت: 1 روز پیش

سلام آقا محمد رضای عزیز. ممنونم همچنین🌸
واقعیت این هست که ورود و موفقیت در این حوزه، نیازمند نگاهی فراتر از آموزش‌های عمومی و گام‌به‌گام رایج است. امنیت سایبری، اگر بخواهیم با صداقت و از منظر یک متخصص حرفه‌ای صحبت کنیم، چیزی فراتر از یادگیری چند ابزار و شرکت در مسابقات است. این حوزه یک ساختار فکری، معماری ذهنی، و بلوغ تحلیل‌گرانه می‌طلبد.
اجازه بدید خلاصه‌وار، نقشه‌ راهی که می‌تواند شما را از یک علاقه‌مند تبدیل به یک متخصص با‌درآمد و تأثیرگذار کند خدمت‌تان عرض کنم:

💡۱. شکل‌گیری بنیان فکری و مدل ذهنی امنیت‌محور

در قدم اول، صرفاً دنبال یادگیری ابزار نباشید. ذهنیت امنیتی باید بر مبنای شناخت منطق طراحی سیستم‌ها، رفتارهای پیش‌بینی‌نشده در تعامل اجزای نرم‌افزاری و درک عمیق از اشتباهات انسانی در توسعه زیرساخت‌ها شکل بگیرد.

این یعنی شما باید از ابتدا، تفکر آسیب‌محور داشته باشید؛ نه صرفاً دانش فنی.

💡۲. تسلط به لایه‌های پایین‌تر: از سطح اپلیکیشن تا شبکه و سیستم‌عامل

فردی که به دنبال کشف آسیب‌پذیری‌های واقعی و باارزش است، باید درک دقیق و فنی از لایه‌های مختلف داشته باشد:

📑    رفتار سیستم‌عامل (به‌ویژه Linux در محیط سرور)
📑    ساختار درونی شبکه‌ها و مدل OSI
📑    تحلیل ترافیک خام و الگوهای ارتباطی غیرمتعارف
📑    درک ضعف در پیاده‌سازی auth، crypto، و session management

💡۳. نگاهی مهندسی‌شده به باگ‌بانتی

دنیای باگ‌بانتی یک فضای کاملاً مهندسی‌شده است. موفقیت در آن، وابسته به استراتژی است. از جمله:

📑    انتخاب پلتفرم‌های مناسب (HackerOne, Bugcrowd, Synack و برنامه‌های private)
📑    تسلط بر تحلیل رفتاری سرویس‌ها (Behavioral Analysis)
📑    انتخاب هدف با در نظر گرفتن معیار ROI (نسبت احتمال کشف آسیب‌پذیری به پاداش و تلاش موردنیاز)
📑    مستندسازی دقیق گزارش‌ها به‌سبک قابل قبول کمپانی‌ها

💡۴. تبدیل تخصص به درآمد پایدار

درآمدزایی از باگ‌بانتی فقط یک بخش از معادله است. یک متخصص امنیت واقعی می‌تواند مسیرهای زیر را همزمان توسعه دهد:

📑    تحلیل و مشاوره امنیتی برای کسب‌وکارها
📑    تولید محتوای علمی، فنی و آموزش سطح بالا
📑    توسعه ابزارهای امنیتی کاربردی
📑    همکاری در تیم‌های تحقیقاتی روی آسیب‌پذیری‌های روز (Zero-Day)
📑    Reverse Engineering و تحلیل malware در پروژه‌های خاص و حساس

و در نهایت: در این مسیر، عمق مهم‌تر از سرعت است.

بسیاری با شتاب جلو می‌رون، اما عمقی در تحلیل ندارن. کسی که ساختار رو می‌شناسه، حتی با قدم‌هایی کندتر، جایگاهی مطمئن‌تر خواهد داشت. امنیت سایبری، محل درخشش افراد باهوش، صبور، و تحلیل‌گر هستش؛ نه صرفاً سریع‌ها.

با آرزوی موفقیت‌های روزافزون برای شما

محمد رضا بانشی در جواب ابراهیم شفیعی می گه: زمان ثبت: 1 ساعت پیش

سلام  و درود بر شما واقعا پروفسوری به شما میاد اقای شفیعی عزیز بسیار جالب توضیحات شما و بسیار فنی توضیح دادید واقعا دست مریزاد احسنت به شما و واقعا همین هست باید عمیق یاد گرفت و پیش رفت قطعا به موفقیت های بسیار بالا دست پیدا میکنیم و دقیقا چیزی که میخواستم گفتید فقط یک مسله میمونه اونم این که اگر بخوام کمال گرایی رو بزار کنار چون من متاسفانه به شدت کمال گرا هستم اگر بخواید نقشه راه رو بدید و من بخوام شروع کنم چه نقشه راه میدید برای این حوزه باگ بانتی به علاوه تووسعه که گفتید 

 

و این که چطور کمال گرایی رو کنار بزارم چه توصیه به من میکنید واقعا خسته شدم از این حالت

ابراهیم شفیعی در جواب محمد رضا بانشی می گه: زمان ثبت: 32 دقیقه پیش

سلام و درود مجدد بر شما آقا محمد رضای عزیز.

اول از همه، از مهر و لطف بی‌نهایتی که در کلام‌تون جاری بود سپاس‌گزارم. 

📢و اما رسیدیم به دو بخش بسیار مهم، که از نظر من، قلبِ مسیر رشد حرفه‌ای شما رو شکل می‌دن:

🧠 بخش اول: کنار گذاشتن کمال‌گرایی

کمال‌گرایی اگرچه در ظاهر نشانه‌ علاقه به دقت و نظم حرفه‌ایه، اما در عمل، یکی از بزرگ‌ترین موانع پیشرفت در حوزه‌های پویا و نوآورانه مثل باگ‌بانتی و توسعه محسوب می‌شه.

در روان‌شناسی مدرن، به‌ویژه بر اساس نظریات دکتر Brené Brown (پژوهشگر آسیب‌پذیری و کمال‌گرایی) و دکتر Barry Schwartz ، کمال‌گرایی نه‌تنها باعث افزایش کیفیت نمی‌شه، بلکه از مسیر یادگیری جلوگیری می‌کنه و ذهن شما رو به جای «خلاقیت در ریسک»، درگیر «ترس از اشتباه» می‌کنه.

راهکارهای علمی و کاربردی برای رهایی از کمال‌گرایی:

1️⃣تمرکز روی «پیشرفت تدریجی» نه «نتیجه بی‌نقص»
اصل «Kaizen» در تفکر ژاپنی می‌گه: بهتر بودن روزانه حتی ۱٪، بر هرگونه تلاش برای کامل بودن از ابتدا برتری داره.

2️⃣ایجاد سیستم به جای انگیزه موقت
با ساختن یک روال روزانه کوچک ولی منظم (مثلاً ۲ ساعت مطالعه، ۳۰ دقیقه تمرین عملی)، کمال‌گرایی به تدریج جای خودش رو به انضباط قابل اجرا می‌ده.

3️⃣تعریف خروجی‌های کوچک و قابل اندازه‌گیری
مثلا به جای گفتن «باید کامل درک کنم Burp Suite»، بگو: «امروز فقط ساختار Proxy Listener و Repeater رو می‌فهمم.»

4️⃣ایجاد فضا برای خطا
در یادگیری امنیت، اشتباهات ابزار رشدند. اگر از اشتباه نترسی، سرعت یادگیری‌ات به شکل تصاعدی رشد می‌کنه.

5️⃣تعریف هویت از مسیر، نه از موفقیت نهایی
از خودت بپرس: «آیا من امنیت‌کار هستم چون قراره Bug پیدا کنم؟ یا چون هر روز دارم ساختار سیستم‌ها رو بهتر می‌فهمم؟»
وقتی «هویت» از مسیر ساخته بشه، کمال‌گرایی بی‌معنا می‌شه.

🛠️ بخش دوم: نقشه‌ راه ترکیبی باگ‌بانتی + توسعه حرفه‌ای

در ادامه، یک نقشه راه ترکیبی بهت می‌دم که هم از جنبه هکری و هم توسعه‌گرانه (Dev+Security) شما رو به سطحی متفاوت برسونه.

🔷 مرحله ۱: بنیادهای تفکر امنیتی (ماه اول)

🔹  یادگیری اصول امنیت اطلاعات (CIA, Threat Modeling, Attack Surface)
🔹    شناخت مفاهیم پایه شبکه (TCP/IP, DNS, HTTP)
🔹    تمرین با ابزار Wireshark و Burp Suite
🔹    آشنایی با سیستم‌عامل BlackWin و دستورها و نرم افزارهاش . این سیستم نسخه جدیدش دارای کالی لینوکس هم هست . پس یک پکیج خیلی کامله در ضمن در نسخه جدیدش هوش مصنوعی هم داره و خیلی کارهات رو راحت می کنه .

🔷 مرحله ۲: تسلط بر Web Security (ماه ۲ تا ۴)

🔹    آموزش عمیق OWASP Top 10 (XSS, SQLi, IDOR, SSRF, CSRF, RCE)
🔹    تحلیل ساختار وب‌اپلیکیشن‌ها از نگاه Dev و Attacker
🔹    تمرین روی پلتفرم‌هایی مثل PortSwigger Labs و HackTheBox نمونه ایرانیش هم  HackBox هس که خودم ساختم و به زودی در سایت قرار می دیم که استفاده کنید.
🔹    بررسی آسیب‌پذیری‌ها در real bug reports روی HackerOne

🔷 مرحله ۳: ارتقاء سطح با شناخت معماری سیستم‌ها (ماه ۵ تا ۷)

🔹    درک کامل Authentication & Authorization Systems
🔹    یادگیری RESTful API Security و GraphQL attacks
🔹    آشنایی با Bypass تکنیک‌ها (WAF, Logic Flaws, JWT attacks)

🔷 مرحله ۴: ترکیب با توسعه‌ حرفه‌ای (ماه ۸ تا ۱۲)

🔹    یادگیری Node.js یا Python با تمرکز روی توسعه API و تحلیل آسیب‌پذیری‌ها
🔹    بررسی کدهای open source برای تحلیل امنیتی
🔹    پیاده‌سازی آسیب‌پذیری‌ها در اپ تستی برای درک بهتر
🔹    شناخت DevSecOps و CI/CD و چگونگی تزریق امنیت در فرآیند توسعه

🔷 مرحله نهایی: ورود به دنیای حرفه‌ای

🔹    ساختن profile در HackerOne, Bugcrowd, Intigriti
🔹    ثبت و ارائه گزارش‌های حرفه‌ای و استاندارد
🔹    عضویت در برنامه‌های Private
🔹    ارائه مستندات حرفه‌ای به تیم‌های Dev یا مشتریان

ارادتمندت
ابراهیم شفیعی